چرا دود حاصل از خمیر و روغن فلکس مضر است؟
روغن فلکس یا خمیر فلکس یک ماده تمیز کننده شیمیایی است که کاربرد های فراوانی دارد اما مهم ترین کاربرد آن این است که به هنگام لحیم کاری با استفاده از آن قطعات الکترونیکی که قرار است روی آنها لحیم کاری انجام گیرد را آماده لحیم کاری می کنند. اما استفاده از این ماده خطراتی برای سلامت انسان دارد که در ادامه این مقاله از کارمادیو به آن ها خواهیم پرداخت.
کاربرد و ساختار روغن فلکس
روغن فلکس در لحیم کاری دستی برای آماده کردن سطح فلزی که قرار است برای لحیم کاری استفاده شود کاربرد دارد و در واقع برای برطرف کردن ناخالصی ها و هرگونه اکسید از سطح فلزی مورد نظر کاربرد دارد. خمیر فلکس همچنین با تغییر کشش سطحی لحیم مذاب، باعث می شود که فلز مورد نظر راحت در ذوب شده و فرایند لحیم کاری به خوبی انجام گیرد.
روغن فلکس از یک فعال کننده شیمیایی و یک ماده پایه تهیه شده است که اسید های موجود در فلز را از بین برده و باعث راحت‌تر شدن لحیم می شود و به دو شکل جامد و مایع تهیه می شود.
دلیل استفاده از روغن فلکس
برای برطرف کردن مشکل عدم چسبندگی و اتصال آلیاژ لحیم به فلز پایه، به دلیل لایه اکسید کروم بر روی فلز از روغن یا خمیر فلکس استفاده می شود و در واقع استفاده از این ماده هم برای پیش گیری از اکسید شدن فلز و هم برای برطرف کردن آن مناسب است.
انواع روغن فلکس
با توجه به نوع و جنس لحیم کاری روغن فلکس به انواع مختلف زیر تقسیم می شود.
- روغن فلکسی صنعتی مورد استفاده در وان قلع با کد fs
- روغن فلکسی z مورد استفاده در لحیم کاری بدلیجات با کد fz
- روغن فلکسی مورد استفاده در کاربردهای الکتریکی با کد FM
- روغن فلکس مورد استفاده در لحیم کاری با استیل
- روغن فلکس آلومینیوم برای پیشگیری و رفع اکسیداسیون روی فلز آلومینیوم
عوارض دود روغن فلکس در لحیم کاری
استفاده از روغن لحیم یا روغن فلکس در فرایند لحیم کاری باعث آزاد شدن مقداری دود می شود که این دود سمی و مضر بوده و سرطان زا است. بنابراین باید کسی که از این دو ماده استفاده می‌کند نکات ایمنی لازم را رعایت کند.
دود حاصل از این دو روغن در لحیم کاری همچنین باعث صدمه به سیستم تنفسی و غشای مخاطی فرد می شود و بیماری هایی مانند آسم را به وجود می آورد. همچنین در صورت رسیدن بخار و دود حاصل از لحیم کاری با روغن فلکس و روغن لحیم به چشم ها باعث تحریک شدید آن شده و مشکلاتی جدی به وجود می آورد.
بنابر آنچه گفته شد لازم است که لحیم کاران جهت محافظت از خود در مقابل دود حاصل از لحیم کاری و استفاده از روغن لحیم و روغن فلکس از ماسک‌های مخصوص لحیم کاری استفاده کنند.
تفاوت روغن لحیم با روغن یا خمیر فلکس
در لحیم کاری از روغن فلکس و روغن لحیم استفاده می شود و در واقع از این دو برای لحیم کاری بردهای الکترونیکی استفاده می‌گردد زیرا دارای خاصیت اکسید زدایی از سطح برد الکترونیکی و افزایش رطوبت برد هستند. اما این دو ماده تفاوت هایی نیز با یکدیگر دارند که در زیر به آن می پردازیم.
کیفیت روغن فلکس و روغن لحیم
کیفیت روغن فلکس نسبت به روغن لحیم بیشتر است زیرا به راحتی باعث تمیز شدن قطعه فلزی مورد نظر می‌شود و نیز باعث افزایش کیفیت اتصال لحیم می‌گردد و از آسیب رساندن به نوک هویه و سوزاندن قطعات روی برد جلوگیری می‌کند.
نقطه ذوب روغن فلکس و روغن لحیم
خمیر فلکس نسبت به روغن لحیم نقطه ذوب بالاتری دارد و برای ذوب کردن آن انرژی بیشتری صرف می‌شود و این نقطه ذوب بالا باعث می‌شود که روند ذوب شدن به آرامی انجام گرفته و دقت و ظرافت کار را بالا ببرد.
به علاوه خمیر فلکس یا همان روغن فلکس قادر به پخش کردن دما و حرارت به صورت یکنواخت روی سطح است که این کار باعث جلوگیری از سوختگی قطعات با حرارت ایجاد شده توسط نوک هویه می‌گردد.
قیمت روغن فلکس و روغن لحیم
برای لحیم کاری هزینه های زیادی مانند هزینه مربوط به سیم لحیم اسپری پاک کننده هویه و غیره در نظر گرفته می شود بنابراین باید این هزینه ها مدیریت شوند و از آنجایی که از بین روغن لحیم و روغن فلکس،روغن فلکس در حین کیفیت بالاتر دارای قیمت پایین تری است مقرون به صرفه بوده و معقولانه است که بیشتر از آن استفاده شود.
تمیز کردن نوک هویه با کمک روغن لحیم و روغن فلکس
پس از اتمام لحیم کاری لازم است که نوک هویه تمیز شود و از بین روغن فلکس و روغن لحیم،گزینه مناسب تر روغن فلکس است زیرا تمیز کردن نوک هویه با روغن لحیم سبب اکسید شدن مواد روی آن می شود و ممکن است به هویه آسیب وارد شود.
جمع بندی
در این مقاله ذکر شد که دود حاصل از خمیر و روغن فلکس چه خطرات و مضراتی برای لحیم کاران دارد و بنابراین بهتر است که آنها حتماً از ماسک مخصوص لحیم کاری استفاده می‌کنند و این ماسک ها با توجه به کاربرد آنها دارای انواع مختلفی از جمله ماسک لحیم کاری کارتریج دار و ماسک لحیم کاری FFP3 است.
