موسیقی اپرا چیست؟ معرفی سبک، تاریخچه و زادگاه آن
در این مقاله کارمادیو به بررسی سبک اپرا و تاریخچه و دید کلی به این سبک میپردازیم. با ما در ادامه این مطلب همراه باشید.
به چه سبکی از موسیقی اپرا می گویند؟
سبک موسیقی اپرا (Opera) یکی از سبک های موسیقی هنری است که در حدود زمانی دوره های موسیقی رنسانس و موسیقی باروک در اروپا شکل گرفت. در موسیقی اپرا علاوه بر اجرای موسیقی تمرکز ویژه‌ای بر نحوه ی اجرای نمایش وجود دارد و در واقع اپرا تلفیقی از موسیقی و نمایش است.
هنر اپرا علاوه بر موسیقی مجموعه ی کاملی از ادبیات، فن بازیگری و اجرا، تئاتر، نوازندگی و خوانندگی، طراحی صحنه و دکور، کارگردانی و بسیاری از هنرهای دیگر به صورت همزمان را شامل می شود. البته امروزه این هنر نیز همانند سایر سبک های هنری دستخوش تغییرات بنیادینی شده و شاهد تفاوت در نحوه اجرا و یا ادغام با سبک های دیگر هستیم و به همین دلیل گاهی بدون نمایش و به تنهایی اجرا می شود. فرم کلی اپرا معمولا بر اساس یک متن یا لیبرتو به صورت یک داستان یا آواز اجرا می شود.
ریشه کلمه اپرا چیست؟
کلمه اپرا (Opera) برگرفته از واژه لاتین اپوس یا اوپوس (Opus) و به معنی (اثر) است که در موسیقی به معنای مجموعه ای از اثرها یا به صورت (آثار) ترجمه می شود. دلیل انتخاب این نام برای سبک موسیقی اپرا وجود چندین اثر هنری مانند موسیقی، ادبیات، دکور، فن بازیگری، اجرا، تئاتر، نوازندگی، خوانندگی ، طراحی صحنه، کارگردانی و بسیاری از هنرهای دیگر به صورت همزمان و یکپارچه در قالب یک هنر واحد است.
تاریخچه و زادگاه موسیقی اپرا
آغاز هنر اپرانویسی در قرن شانزدهم میلادی است. در این زمان عده‌ای از دانشمندان و موسیقیدانان شهر فلورانس، در ایتالیا، تصمیم گرفتند که نمایش و موسیقی را با هم ترکیب کند. در نتیجه کوشش‌های ایشان اپرا به وجود آمد. اگرچه سازندهٔ نخستین اپرای تاریخ موسیقی جاکوپو پری است، اما کسی که اپرا را به معنای واقعی کلمه بنیان گذاشت کلودیو مونته‌وردی بود.
قدیمی‌ترین اپرایی که هنوز نمایش داده می‌شود ارائو» اثر کلودیو موتوردی است که در سال ۱۶۰۷ ساخته شده‌است. در قرن ما مهم‌ترین اپراساز ایتالیا جاکومو پوچینی است که برخی از اپراهای او عبارتند از «لا بوهم» یا «بی بند و بارها»)، «توسکا» و «مادام باترفلای». آهنگساز دیگر ایتالیایی جان – کارلو منوتی است که اپرای «آماهل و مهمانان شبانه» را ساخته‌است. این اپرا داستان پسری چلاق و سه پادشاه است که در شب تولد حضرت مسیح برای او هدیه‌هایی می‌برند.
نخستین اپراساز مهم آلمانی ولفگانگ آمادئوس موتسارت است که در ایران نام او با تلفظ فرانسویش ” موزار» مشهور است. معروفترین اپراهای او عبارتند از عروسی فیگارو»، «دون جووانی»، و «فلوت جادو». یکی دیگر از اپراسازان بزرگی آلمان ریشارد واگنر است که از جمله اپراهای «تا نهوزر»، «لؤهنگرین»، و «انگشتر خاندان نیبلونگ» را ساخته‌است
همانطور که گفته شد سبک موسیقی اپرا در حدود زمانی دوره رنسانس و باروک در اروپا و به طور دقیق‌تر در ایتالیا متولد شد . هدف ابتدایی از خلق موسیقی اپرا القای حس عظمت و بزرگی بنا ها و جلب توجه مردم به تزئینات پر زرق و برق و زیبای معماری دوران باروک بود . در این زمان بود که اپرا با همبستگی هنرهای موسیقی ، ادبیات ، فن بازیگری و اجرا ، تئاتر ، نوازندگی و خوانندگی ، طراحی صحنه و دکور ، کارگردانی و بسیاری از هنرهای دیگر سعی بر تجلیل از هنر باروک داشت.
با گذشت زمان موسیقی اپرا به هدف والاتری دست یافت و خود به یک سبک واحد از موسیقی تبدیل شد که برای تجلیل از خود موسیقی و اپرا انجام میشد . با افزایش محبوبیت این سبک در میان مردم هنرمندان بسیاری جذب این سبک شدند و در نتیجه هنرمندان بزرگی نیز پا به این عرصه گذاشتند . با حضور این هنرمندان خیلی سریع دچار تحولی عظیم و شگرف شد و سبک اپرا به شکل امروزی که می شنوید پدید آمد.
سبک های موسیقی اپرا
موسیقی سبک اپرا در سراسر دنیا طرفداران خاص خودش را دارد و به همین دلیل شاهد پیشرفت سریع و چشمگیری در این سبک بوده ایم که موجب خلق آثار و سبک های زیبا و جدیدی در موسیقی شده است . از جمله این سبک ها می توان به سبک های موسیقی اپراپاپ ، اپراراک و غیره اشاره کرد که به صورت مستقیم از سبک اپرا تاثیر پذیرفته اند.
بخش های مختلف ژانر موسیقی اپرا
از آنجایی که اپرا یکی از سبک های موسیقی هنری است در نتیجه اجرای اپرا نیز بسیار قانومند و بر پایه اصول خاص خود می باشد که دارای بخش‌بندی های منحصر به فرد خود است و نحوه اجرا هر بخش نیز روش اجرای مخصوص به خود را میطلبد . در ادامه توضیح مختصری درباره این بخش ها خواهیم داد :
اورتور : اورتور مقدمه ی شروع اپراست که کاملا توسط نوازندگان و ساز اجرا می شود و معمولا خواننده ی اپرا در آن نمی خواند.
آریا : آریا اصلی‌ترین قسمت اپرا می باشد و در این بخش خواننده ی اپرا قدرت و مهارت های خود را با زینت های آوازی خود به گوش همگان می‌رساند.
رسیتاتیو (رسیتاتیف) : رسیتاتیو نوعی از مکالمه آوازی و روش خواندن است که معمولا پیش از آریا و یا میان دو آریا قرار دارد. رسیتاتیو خود شامل چندین نوع مختلف مانند ساده و آکامپانیه می باشد.
خلاصه ای از موزیک اپرا
همانطور که گفته شد سبک اپرا یکی از سبک های موسیقی هنری است و به صورت دقیق و با جزئیات کامل اجرا می شود . همچنین یاد گرفتیم که ژانر اپرا شامل بخش های متعددی نظیر آریا و اورتور است و هرکدام را به طور جداگانه بررسی کردیم و آموختیم که اپرا خود نیز شامل زیر سبک های دیگری می باشد.
