زردی سیاه چیست (خطرناکترین بیماری آسیایی)، چگونه انتقال پیدا می کند؟
در سالهای اخیر، بیماریهای عفونی نوظهور به یک نگرانی و معضل جهانی تبدیل شدهاند. در این میان، زردی سیاه به انگلیسی (Black Jaundice)، به دلیل پتانسیل شیوع آن با نرخ مرگ و میر بالا مورد توجه قرار گرفته است.
زردی سیاه با حدود ٢٦٠ میلیون فرد مبتلا در جهان، بی یکی از معمولترین بیماریهای مرتبط با کبد (هپاتیت نوع B) تبدیل شده است.
بنابراین تصمیم گرفتیم تا یک مطلب جامع درمورد زردی سیاه یا همان هپاتیت بی، اینکه زردی سیاه از چی پیدا میشود، زردی سیاه چگونه انتقال پیدا میکند، جمع آوری کنیم.
قبل از اینکه به جزئیات زردی سیاه و زردی بپردازیم، اجازه دهید ابتدا علل و علائم اصلی زردی jaundice را درک کنیم سپس به علایم زردی سیاه و عوامل به وجود آمدن آن بپردازیم.
بیماری زردی چیست و چگونه به وجود می آید؟
زردی یا به اصطلاح یرقان زمانی رخ میدهد که ماده بیلی روبین در خون انباشته شود. بیلی روبین رنگدانه زرد رنگی است که در طی تجزیه هموگلوبین در گلبولهای قرمز قدیمی تشکیل میشود. در یک بدن سالم، بیلی روبین توسط کبد پردازش و تجزیه میشود و جگر انسان آن را به شکل محلول در آب تبدیل میکند که میتواند از طریق صفرا و ادرار دفع شود. با این حال، اگر کبد به درستی کار نکند یا تولید بیش از حد بیلی روبین وجود داشته باشد، میتواند منجر به زرد شدن پوست و چشم شود که به آن بیماری زردی میگویند.
این بیماری در اکثر نوزادانی که تازه متولد میشوند بسیار شایع است و معمولاً حدود هشتاد درصد از کودکانی که تازه متولد میشوند در یک تا دو روز اول زندگی خود دچار بیماری یرقان بچه میشوند.
طبق تحقیقات انجام شده توسط پزشکان و مراکز بهداشتی معتبر جهانی، برای درمان زردی نوزاد، استفاده از دستگاه فتوتراپی و نوردمانی پیشنهاد میشود.
در این روش با قرار گرفتن نوزاد در زیر دستگاه زردی، نوزاد تحت تابش امواج و نورهایی با طول موج مشخص قرار میگیرند که به تجزیه و دفع بیلی روبین خون از طریق ادرار کمک بسیار میکند.
همچنین روشهای طب سنتی مانند استفاده از گیاهان دارویی برای کاهش زردی نوزاد وجود دارد؛ اما همواره بهتر است برای درمان زردی نوزاد استفاده دستگاه فتوتراپی به همراه شیردهی و تغذیه مداوم به نوزاد صورت بگیرد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درمورد بیماری زردی نوزادان و راههای درمان آن میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید.
https://zardionline.com/neonatal-jaundice
حالا زمان آن است تا به بیماری زردی سیاه بپردازیم.
زردی سیاه چیست؟
نارسایی حاد کبد که اغلب به عنوان زردی سیاه شناخته میشود، یک بیماری جدی پزشکی است که با کاهش سریع عملکرد کبد مشخص میشود. اصطلاح یرقان سیاه به شکل شدیدتر این بیماری اشاره دارد، در حالی که یرقان اغلب به زرد شدن پوست و چشمها اشاره میشود که به دلیل افزایش بیلی روبین در بدن انسان این اتفاق رخ میدهد و نیاز به درمان فوری دارد.
هپاتیت بی یا زردی سیاه، دومین نوع بیماری هپاتیت بوده که موجب درد و تورم کبد خواهد شد.
این بیماری اغلب به دلیل رعایت نکردن و ضعیف بودن بهداشت عمومی در کشورهای جهان سوم مانند کشورهای قاره آسیا، آفریقا و آمریکای جنوبی رخ میدهد.
علائم زردی سیاه چیست؟
بیماری زردی به خودی خود نشانهای از یک مشکل پزشکی اساسی در بدن انسان است تا. علامت اولیه یرقان زرد شدن پوست و قسمت سفیدی چشم (صلبیه) است که به دلیل تجمع بیلی روبین در بدن ایجاد میشود. از آنجایی که بیلی روبین رنگدانه زرد رنگی است که هنگام تجزیه گلبولهای قرمز تشکیل میشود، تجمع آن در بدن باعث این تغییر رنگ میشود.
با این حال، برخی از علائم خاص در ارتباط با زردی سیاه وجود دارد که عبارتند از:
- زردی پوست و چشم (یرقان)
- درد و ناراحتی شکم
- حالت تهوع و استفراغ
- خستگی و ضعف
- احساس گیجی یا تغییر وضعیت ذهنی
- ادرار تیره و مدفوع کم رنگ
- متورم شدن شکم و پاها
شرایطی مانند هپاتیت، سیروز، سنگ کیسه صفرا، کم خونی همولیتیک و موارد دیگر میتواند منجر به زردی شود. اگر شما یا شخصی که میشناسید علائم این بیماری را دارد، مهم است که برای تشخیص مناسب و زود هنگام برای درمان فوراً اقدام کند.
علل و عوامل خطرناک زردی سیاه
از جمله علائم و موارد خطرناک برای به وجود آمدن بیماری زردی سیاه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- هپاتیت ویروسی (مانند هپاتیت A، B یا C)
- آسیب کبدی ناشی از دارو
- سوء مصرف الکل
- هپاتیت خود ایمنی
- اختلالات متابولیک
- بیماری ویلسون
- هموکروماتوز
- عفونت ها (مانند ویروس اپشتین بار)
- مکمل های گیاهی و غذایی
در صورت وجود برخی از این عوامل خطرناک، مانند سابقه وجود بیماری کبدی، مصرف بیش از حد الکل، و برخی اختلالات ژنتیکی، احتمال بروز زردی سیاه بیشتر میشود.
بیماریهای مرتبط با زردی بزرگسالان
بیماری زردی بزرگسالان میتواند توسط عوامل مختلفی ایجاد شود که در ادامه به برخی از آنها اشاره کردهایم.
بیماریهای کبدی
شرایطی مانند هپاتیت، سیروز و سرطان کبد میتوانند توانایی کبد در پردازش بیلی روبین را مختل کنند و منجر به تجمع آن در جریان خون شوند.
همولیز بیش از حد
افزایش تجزیه گلبولهای قرمز خون (همولیز) میتواند ظرفیت کبد برای پردازش بیلی روبین را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به افزایش آن در خون شود.
انسداد صفراوی
انسداد مجاری صفراوی، چه به دلیل سنگ کیسه صفرا یا تومور، میتواند از جریان مناسب صفرا و بیلی روبین جلوگیری کند و در نتیجه زردی ایجاد شود.
بنابراین تشخیص به موقع این بیماریها که منجر به بیماری زردی سیاه و زردی بزرگسالان میشود بسیار واجب است.
زردی سیاه چگونه انتقال پیدا می کند؟
با توجه به آمارهای سازمان بهداشت جهان که سالانه حدود یک میلیون نفر به دلیل داشتن هپاتیت بی فوت میشوند، میتوان نتیجه گرفت انتقال این بیماری شایع است.
هپاتیت نوع B از طریق سوزنهای خالکوبی (تتو)، از طریق مایعات بدن و خون میتواند از بدن فردی به فرد دیگر منتقل شود.
تشخیص زردی سیاه به چه نحوی صورت میگیرد؟
تشخیص زردی سیاه میتواند شامل برخی مراحل مانند، ارزیابی و بررسی سابقه پزشکی قبلی، معاینه فیزیکی، آزمایشات خون، سونوگرافی و ام آر آی و گاهی اوقات بیوپسی کبد باشد.
تعیین بهترین روش درمانی به تشخیص به موقع و دقیق بیماری بستگی دارد.
پیشگیری و درمان زردی سیاه
برای پیشگیری از هپاتیت نوع B باید واکسن هپاتیت زده شود.
برای درمان زردی سیاه توجه به سابقه پزشکی اهمیت زیادی دارد. برای رسیدگی به مشکلات و حفظ ثبات بیماری، ممکن است بیمار نیاز به بستری شدن داشته باشد. بسته به دلیل زمینهای به وجود آمدن زردی سیاه، گزینههای درمانی ممکن است شامل استفاده از کورتیکواستروئیدها، داروهای ضد ویروسی یا سایر داروهای خاص باشد.
بیماران مبتلا به زردی سیاه اغلب نیاز به اصلاح سبک زندگی دارند. این کار میتواند شامل پرهیز از مصرف الکل، حفظ وزن مناسب و رعایت دقیق توصیههای پزشکی باشد.
همچنین یک رژیم غذایی متعادل برای حمایت از سلامت کبد بسیار مهم است. سعی کنید مواد غذایی زیر را در رژیم غذایی خود بگنجانید:
غذاهای پر فیبر مانند: میوهها، سبزیجات، غلات کامل
منابع پروتئین بدون چربی مانند: مرغ، ماهی، حبوبات
چربیهای سالم مانند: آووکادو، آجیل، روغن زیتون
توجه داشته باشید تا از موارد زیر نیز اجتناب کنید:
خوردن غذاهای سرخ شده و فراوری شده
مصرف نمک و شکر زیاد
مصرف الکل و نوشیدنیهای پر قند
زردی سیاه و هپاتیت نوع B، خطری برای سلامتی انسان!
در حالی که زردی یک وضعیت پزشکی شناخته شده است که با زرد رنگ شدن پوست و چشمها به دلیل افزایش سطح بیلی روبین مشخص میشود، زردی سیاه یا نارسایی حاد کبد، یک وضعیت شدید است که نیاز به توجه فوری دارد. یک متخصص پزشکی باید هرگونه تغییر رنگ پوست که زردی مایل به سیاه به نظر میرسد را باید به طور کامل ارزیابی کند، زیرا میتواند یک بیماری جدی پزشکی باشد.
علائم زردی مانند درد و ناراحتی شکم، حالت تهوع و استفراغ، خستگی و ضعف، گیجی یا تغییر وضعیت ذهنی، ادرار تیره و مدفوع کم رنگ سیاه و… باید شناسایی شود، تا فوراً مراقبتهای پزشکی و راه برای درمان این بیماری صورت بگیرد.
برای یک دوره درمانی موفق و بهبودی، باید تنظیمات اساسی سبک زندگی انجام شود.
به یاد داشته باشید، اطلاعات دقیق پزشکی برای تصمیم گیری آگاهانه در مورد سلامت شما بسیار مهم است. برای اطلاعات دقیق و راهنمایی، همیشه با منابع معتبر و متخصصان مراقبتهای بهداشتی مشورت کنید.