ایدز یا HIV چیست؟ / راه های انتقال، علائم و روش های درمان
سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) توسط ویروس HIV بوجود می آید. ویروس HIV باعث ضعیف شدن سلول های ایمنی بدن می شود و تا جایی ادامه می دهد که بدن شخص توان مقابله با بیماری های جزئی را هم نخواهد داشت. این ویروس با تاثیر بر روی گلبول‌های سفید خون به ویژه لنفوسیت ها که نقش بسیار پر رنگی در مقابله با انواع عفونت دارند، مقاومت بدن شخص را در مقابل عوامل بیماری زا می گیرد. در این مقاله از کارمادیو قصد داریم تا علائم ایدز AIDS و تست Hiv را بررسی کنیم. بنابراین تا اتمام مقاله همراه ما باشید.
بیماری ایدز HIV چیست؟
آخرین مرحله ویروس HIV ایدز است. کسانی که به بیماری ایدز مبتلا می شوند تعداد زیادی از گلبول‌های سفید خود را از دست می دهند و در نتیجه سیستم ایمنی بدنشان به قدری ضعیف می شود که بدن فرد بیمار توان مبارزه با کوچکترین بیماری ها را هم ندارد. اگر ویروس HIV در ابتدا درمان نشود بعد از گذشت حدود ده سال تبدیل به بیماری ایدز می شود.
راه های انتقال بیماری ایدز AIDS
بیماری ایدز (Hiv مزمن) از راه های گوناگونی از بدن فرد مبتلا به فرد سالم منتقل می شود، از راه های انتقال بیماری ایدز می توان به این موارد اشاره کرد.
- خون
- مایع منی
- شیر مادر
- مایعات واژن و رکتوم
راه انتقال بیماری ایدز از فردی به فرد دیگر شامل موارد زیر است.
- انتقال بیماری ایدز از مادر باردار به جنین
- انتقال بیماری ایدز بوسیله زایمان از مادر به نوزاد
- استفاده مشترک از سرنگ ها، ابزارهای تزریقی، سوزن ها و تجهیزات خالکوبی استریل نشده
- انتقال ایدز از شیر مادر به کودک شیرخوار
- رابطه جنسی واژینال یا مقعدی محافظت نشده
لازم به یادآوری است که این ویروس از طریق بغل کردن، دست دادن و روبوسی از فرد مبتلا به HIV به فرد سالم منتقل نمی شود.
علائم بیماری ایدز
ویروس HIV می تواند بدون کوچکترین علامتی در بدن شخص وجود داشته باشد. با این وجود بعضی از مردم علائم این بیماری را پس از یک سال در خود مشاهده می کنند.
علائم اولیه ایدز AIDS
ویروس HIV در مراحل اولیه یعنی در حدود هفته های سوم و چهارم مانند آنفولانزا است که علائم آن عبارتند از:
- سردرد و خستگی
- زونا و تب
- اسهال
- کاهش وزن
- تورم غدد لنفاوی
- درد مفاصل و ماهیچه ها
- تحریک یا خارش پوست
- عفونت های قارچی دهان و دندان
- ناراحتی پوستی
علائم Hiv مزمن
در Hiv مزمن تورم مداوم گره های لنفاوی در بدن بعضی افراد اتفاق می افتد که در این حالت ویروس HIV در گلبول‌های سفید خون باقی می ماند.
علائم ایدز AIDS
- خستگی بدون دلیل
- تب بالا و تعریق شبانه
- اسهال طولانی
- ایجاد زخم در اندام تناسلی و مقعد
- ایجاد زخم در دهان
- تورم غدد لنفاوی کشاله ران، ناحیه گردن و زیر بغل
- بثورات پوستی روی پلک و بینی و همچنین داخل دهان
- اختلالات عصبی، افسردگی و زوال عقل
تست های تشخیص Hiv یا AIDS
پادتن های تولید شده که بوسیله سیستم ایمنی جهت مبارزه با ویروس HIV ساخته شده اند، می توانند به تشخیص بیماری ایدز کمک کنند. انواع آزمایش ها( تست های) تشخیص ایدز به شرح زیر هستند.
۱- تست آنتی بادی Hiv
تست آنتی بادی Hiv به دنبال آنتی بادی های تولید شده بر علیه ویروس در نمونه های دهانی یا خونی است. تست آنتی بادی بعد از ۲۳ الی ۹۰ روز پس از ورود ویروس به بدن شخص، تشخیص داده می شود. تست های آنتی بادی معمولا بسیار دقیق هستند. بیشتر تست های رپید ویروس HIV از نوع تست های آنتی بادی هستند. نمونه های سریع تست های آنتی بادی که از نمونه دهانی یا خونی استفاده می کنند معمولا در عرض نیم ساعت جواب می دهند.
۲- آزمایش اسید نوکلئیک (NAT)
آزمایش اسید نوکلئیک که آن را به عنوان آزمایش RNA نیز می شناسند به دنبال یافتن ویروس در خون است. این آزمایش بسیار گران قیمت است و معمولا برای غربالگری HIV از آن استفاده نمی شود بلکه اگر شخصی به تازگی در معرض خطر بالای ابتلا به HIV قرار گرفته باشد و علائم اولیه این ویروس را داشته باشد، از آن استفاده می کنند.
آزمایش اسید نوکلئیک (NAT) می تواند ویروس HIV را پس از ۱۰ الی ۳۳ روز بعد از ورود ویروس به بدن شخص تشخیص دهد.
۳- تست آنتی ژن/آنتی بادی
آزمایش آنتی ژن / آنتی بادی قادر هستند هم خود ویروس و هم آنتی بادی تولید شده بر علیه این ویروس را تشخیص دهند. عوامل خارجی که بر روی سطح ویروس قرار دارند و سلب فعال شدن سیستم ایمنی بدن میشوند آنتی ژن نام دارند و پروتئین هایی که بوسیله سیستم ایمنی جهت مبارزه با حمله عواملی مانند ويروس در بدن تولید می شوند، آنتی بادی نام دارند.
چنانچه شخصی به ویروس HIV مبتلا باشد، یک آنتی ژن به نام p۲۴ پیش از تولید آنتی بادی تولید می شود. تست های آنتی ژن/ آنتی بادی جهت تست تشخیص Hiv در آزمایشگاه ها انجام می گیرند و در ایالات متحده بسیار رایج هستند. این تست روی خون انجام می شود و عفونت Hiv را بین ۱۸ الی ۴۵ روز بعد از ابتلا تشخیص می دهد.
تست سریع آنتی ژن/آنتی بادی از خون سر انگشت استفاده می کنند و ۲۰ دقیقه زمان برای مشخص شدن جواب آن کافی است.
تست های خانگی تشخیص ویروس HIV
آزمایش ایدز رد می توان در خانه و با استفاده از کیت های تست خانگی که به شرح زیر هستند، انجام داد.
- استفاده از کیت توسط شخص مشکوک
- نمونه دهانی با استفاده از سوآب
با کمک این دو تست می توانید در عرض ۲۰ دقیقه نتیجه آزمایش را ببینید. جواب مثبت به تست های آزمایشگاهی نیاز دارد تا مطمئن شوید چرا که از هر ۱۲ نفر ابتلا به HIV یک نفر تست منفی کاذب دریافت می کند.
آیا ایدز قابل درمان است؟
تاکنون هیچگونه درمان قطعی برای درمان بیماری ایدز وجود نداشته ولی راهکارهای بسیاری برای جلوگیری و کاهش پیشرفت آن وجود دارد. تلاش بسیاری از کشورهای مختلف جهان بر این است که واکسنی علیه بیماری ایدز تولید کنند اما متاسفانه با صرف وقت زیاد و هزینه های گزاف تاکنون این کار موفقیت آمیز نبوده است.
زمان شروع درمان بیماری ایدز
افراد مبتلا به بیماری HIV باید بدون توجه به تعداد سلول های CD4 درمان با داروهای ضد ویروسی را شروع کنند. اگر شخصی شرایط زیر را دارا باشد اهمیت درمان آن بیشتر می شود.
- بیماران کلیوی
- زنان باردار
- افراد دارای علائم حاد
- افراد مبتلا به هپاتیت B و C
- تعداد CD4 در خون شخص کمتر از ۳۰۰ باشد.
- بروز عفونت های فرصت طلب
پزشک متخصص بیماری‌های عفونی تعداد CD4 و همچنین بار ویروسی را در بدن فرد مبتلا به HIV مورد بررسی قرار می دهد تا بتواند واکنش بیمار را نسبت به درمان تعیین شود. زمان شروع درمان بار ویروسی را مورد آزمایش قرار می دهند و پس از آن هر سه تا چهار ماه در طول درمان آن را تکرار می کنند. هر ۳ الی ۶ ماه نیز تعداد CD4 را کنترل می کنند.
درمان بیماری ایدز
درمان بیماری Hiv را به صورت روزانه و ترکیبی از داروهای خوراکی شروع می کنند که به آنها درمان ضد رترویروسی می گویند. داروهای ترکیبی نسبت به یک نوع دارو تاثیر بیشتری دارند و می توانند از تکثیر این بیماری جلوگیری کنند.
دارو درمانی
موثرترین داروها برای درمان ایدز به شرح زير هستند.
- مهار کننده های فیوژن
- تقویت کننده های فارماکوکینتیک
- مهارکننده‌های پروتئاز شامل ایندیناویر (crixivan)، داروناویر (prezista)، آتازاناویر (Reyataz)، فوسامپرناویر (lexiva)
- مهارکننده نوکلئوزیدی دارای رونوشت معکوس شامل تنوفوویر (Truvada)، امتریسیتابین، آباکاویر (ZIAGEN )
- مهارکننده‌های اینتگراز شاملدولوتگراویر (TIVICAY)، رالتگراویر(ISENTRESS) و الیتگراویر (VITEKTA)
- مهارکننده‌های همجوشی و یا ورود شامل ماراویروک (SELZENTRY)، انفوویرتید (FUZEON)
- مهارکننده ترانس کریپتاز معکوس غیر نوکلئوزیدی (NNRTIs) شامل افاویرانز (SUSTIVA)، اتراویرین (INTELENCE) و نویراپین (VIRAMUNE).
درمان های خانگی بیماری ایدز
با رعایت موارد زیر شخص مبتلا به بیماری ایدز می تواند به طولانی تر شدن عمر خود کمک کند.
- تزریق انواع واکسن های تایید شده برای بیماری های گوناگون
- ضدعفونی و شستشوی دست ها به ویژه بعد از تخلیه سطل زباله و تماس با حیوانات
- پرهیز از مصرف خوراکی های نیم پز یا خام
- رعایت رژیم غذایی سالم مانند دانه ها، پروتئین های فاقد چربی، میوه و سبزیجات تازه
جمع بندی
انجام آزمایشات به موقع و زود هنگام HIV و همچنین شروع درمان های دارویی و خانگی مهم‌ترین اقدام در کنترل بیماری ایدز است تا فرد مبتلا به این بیماری بتواند یک عمر طولانی داشته باشد. ما در این مقاله از کارمادیو توضیحات نسبتا کاملی درباره بیماری ایدز و همچنین تست تشخیص این بیماری را برای شما بیان کردیم امیدواریم مطالعه این مقاله برای شما مفید واقع شود.
