بیش فعالی در کودکان و بهترین روش های درمان آن + علائم
بیش فعالی یا ADHD در کودکان یک اختلال رفتاری-رشدی است که حتی تا دوران بزرگسالی نیز می تواند ادامه داشته باشد. اکثر کودکان بیش فعال با مشکلاتی مثل رفتار تکانشی، اختلال در یادگیری و نقص توجه روبرو می شوند. بیشتر کودکان در سنین پایین به علت هیجانات مختص به سن خود دچار حواس پرتی می شوند. ولی بیش فعالی در کودکان فراتر از این ویژگی ها است.
کودکان بیش فعال به صورت دائم در حال جنب و جوش و دویدن هستند. در این مقاله از کارمادیو تلاش ما بر این است تا بیش فعالی در کودکان و بهترین روش های درمان آن را برای شما بیان کنیم بنابراین تا اتمام مقاله همراه ما باشید.
تعریف بیش فعالی در کودکان
بیش فعالی نوعی اختلال عصبی رشدی در بین کودکان است و این اختلال اغلب با کم توجهی یا بی توجهی به مسائل روزمره خود، بی احتیاطی، رفتارهای تکانشی و فعالیت های بیش از حد تشخیص داده می شود.
این اختلال عصبی رشدی در کودکان اغلب پیش از سن دوازده سالگی یا با بدو ورود آنها به مدرسه دیده می شود. با این وجود بعضی از تحقیقات نشان داده است که بیش فعالی ممکن است در کودکان سه ساله هم وجود داشته باشد.
علائم بیش فعالی در کودکان
یکی از مهمترین ویژگیهای کودک بیش فعال رفتارهای تکانشی و کم توجهی است. علائم بیش فعالی به صورت شدید، ضعیف و خفیف دسته بندی می شوند. کودکان دختر کمتر به علائم اختلال بیش فعالی دچار می شوند.
شایع ترین علائم بیش فعالی در کودکان عبارتند از:
- پرحرفی
- تحرک بیش از حد
- قطع کردن فعالیت های اطرافیان
- آشفتگی عاطفی
- نا آرامی
- انجام بازی همراه با سر و صدا
- رها کردن کارها به صورت ناتمام
- دوری از انجام کارهایی که به تلاش ذهنی طولانی نیاز دارند
- خیال پردازی و فراموشی
علائم بیش فعالی در کودکان 3 ساله
تشخیص بیش فعالی در کودکان بیش از رسیدن به سن مدرسه تا حدودی دشوار است. چرا که اصلی ترین ویژگی بیش فعالی کودکان مدرسه ای نداشتن تمرکز به اندازه کافی و عدم توانایی نشستن بر روی نیمکت جهت انجام تکالیف است که فقط در محیط مدرسه قابل بررسی است.
علائم بیش فعالی کودکان سه ساله اغلب به صورت فراموشکاری و نقص توجه بروز می کند. برای مثال زمانی که برای بازی به سمت وسیله ای می روند به صورت ناگهانی مسیر خود را عوض می کنند.
علائم بیش فعالی در کودکان زیر 2 سال
بیشتر روانشناسان بر این عقیده هستند که علائم بیش فعالی از بدو تولد بروز پیدا می کنند. این کودکان با مشقت به خواب می روند و تنها برای چند دقیقه در بغل مادرشان می مانند که روانشناسان اینگونه بی قراری ها را در کودکان کم تر از دو سال نمونه هایی از بیش فعالی در کودکان کمتر از دو سال می دانند.
علت بروز بیش فعالی در کودکان
تاکنون دلیل اختلال بیش فعالی در کودکان به طور دقیق مشخص نشده است. ولی دانشمندان بعضی از عوامل زیر را در بروز بیش فعالی موثر می دانند.
- وزن کم در بدو تولد
- زایمان زودرس
- آسیب های مغزی
- ساختار متفاوت مغز
- مصرف الکل و سیگار در دوران بارداری
- قرار گرفتن مادران باردار در آلودگی های محیطی مثل سرب
عدم درمان بیش فعالی در کودکان چه مشکلاتی به همراه دارد؟
تصور بعضی از والدین این است که اختلال بیش فعالی در کودکان همان بازیگوشی زمان کودکی آنها است به همین علت توجه زیادی به این مسئله نمی کنند اما ناگفته نماند که عدم درمان به موقع بیش فعالی در کودکان مشکلات زیادی برای کودک و حتی والدین او به وجود می آورد که مهمترین این مشکلات به شرح زیر هستند.
- عزت نفس پایین و نداشتن اعتماد به نفس
- اختلال در یادگیری و افت تحصیلی
- عدم کنترل احساسات
- عدم توانایی در تعاملات اجتماعی
- دست زدن به کارهای خطرناک و آسیب به دیگران یا خود
روش تشخیص بیش فعالی در کودکان
تشخصی بیش فعالی در کودکان کار راحتی نیست و حتما باید برای تشخیص این عارضه به روانپزشک یا دکتر روانشناسی مراجعه کنید اگر کودک تا بیش از سن دوازده سالگی به صورت مداوم مشکلات قابل توجهی در محیط مدرسه یا خانه داشته باشد باید بررسی های لازم توسط متخصصین سلامت روان انجام گیرد.
درمان بیش فعالی در کودکان
چند روش درمان برای بیش فعالی کودکان وجود دارد که در این قسمت آن ها را ذکر خواهیم کرد.
1. روان درمانی
موثرترین روش های درمانی روان درمانی برای بیش فعالی کودکان شامل موارد زیر است:
- خانواده درمانی: آموزش دادن روشن های رفتاری با کودک بیش فعال توسط روانپزشک یا دکتر روانشناس
- گفتار درمانی: رفع کردن مشکلات زبانی و گفتاری کودک توسط کلینیک های گفتار درمانی
- رفتار درمانی: آموزش رفتار درست در چارچوب تعیین شده با روش پاداش و تشویق
- آموزش دادن مهارت های اجتماعی: در این روش رفتارهای اجتماعی متناسب با فرهنگ جامعه به کودکان بیش فعال آموزش داده می شود.
2. دارو درمانی
رایج ترین داروهایی که برای درمان بیش فعالی در کودکان تجویز می شوند محرک ها هستند و فقط باید تحت نظر روانپزشک مصرف شوند. این داروها به شرح زير هستند.
- ریتالین
- دی ترانا
- کنسرت
- فوکالین
- آدرال
و اما داروهایی که در درمان بیش فعالی کاربرد دارند ولی محرک روان نیستند عبارتند از:
- استراترا
- اینتونیو
- کلبری
داروهای محرک روان عوارض جدی و شدیدی ندارند ولی اگر نگران عوارض این داروها هستید حتما قبل از مصرف آنها با روانپزشک مشورت کنید.
جمع بندی
بیش فعالی در کودکان نوعی اختلال عصبی رشدی است و تا قبل از سن دوازده سالگی تشخیص داده می شود در بعضی از کودکان ممکن است حتی تا بزرگسالی نیز ادامه داشته باشد. این کودکان دائما در حال جنب و جوش، دویدن و پریدن به این طرف و آن طرف هستند. اگر کودک شما هم دارای این خصوصیات است بهتر است که حتما به روانپزشک یا دکتر روانشناس مراجعه کنید.