هیپنوتیزم Hypnosis یکی از روش های درمانی در روانشناسی است که در زمینه های مختلف و برای اختلالات و مشکلات زیادی از جمله کاهش استرس و اضطراب، کنترل درد، بهبود خواب و تغییر رفتار به کار گرفته می شود و یک روش بسیار قوی است که می تواند بسیاری از اختلالات را کاهش و یا برطرف کند. بنابراین اگر می خواهید به طور کامل با این روش آشنا شوید این مقاله از کارمادیو را مطالعه کنید.
خوابگردی یا همان هیپنوتیزم یک حالت تغییر یافته از آگهی و افزایش آرامش می باشد که با کمک آن تمرکز بهبود می یابد که یک روانشناس با استفاده از تکرار کلامی و تصاویر ذهنی بر روی یک شخص انجام می دهد.
به طور معمول در هیپنوتیزم شخص هیپنوتیزم شونده احساس آرامش و ریلکس بودن می کند و برای تغییرات مثبت در احساسات عواطف خاطرات افکار یافت رفتارهای خود آماده می شود. همچنین به شخص کمک می کند روی رفتارهایی که می خواهد تغییر دهد کنترل بیشتری داشته باشد و بهتر با اضطراب و دردهای خود کنار آید.
انواع هیپنوتیزم
هیپنوتیزم دارای انواع مختلفی است که در زیر به رایج ترین آنها می پردازیم:
هیپنوتیزم رگرسیونی
این نوع از هیپنوتیزم را یک درمانگر مسلط و با تجربه نیاز باید انجام دهد و روش درمانی است که فرد را به گذشته می برد و اما هدف آن کشف دلیل یک موضوع یا یک مشکل در زمان حال می باشد که در آن روانشناس فرد را به گذشته هدایت کرده و رویدادهای گذشته را جهت درک وضعیت فعلی، تحلیل و تجزیه می کند.
هیپنوتیزم چشمی یا هیپنوتیزم از راه دور
هیپنوتیزم چشمی که با نام تله هیپنوتیزمی شناخته می شود همانطور که از نام آن مشخص است در آن دو نفر که به هم نزدیک نیستند، پیام های ذهنی را از راه دور به یکدیگر منتقل می کنند. در این نوع از هیپنوتیزم مانند دیگر روش های هیپنوتیزم نباید شخصی مجبور به انجام این کار شود باید از کاری که می خواهد انجام دهد راضی باشد.
هیپنوتیزم اریکسونی
این نوع از هیپنوتیزم به افتخار میلیون اریکسون با این نام معرفی شده است و یکی از رایج ترین انواع هیپنوتیزم است. در هیپنوتیزم اریکسونی به جای دستورات مستقیم از روش های غیر مستقیم مانند داستان سرایی و استعاره ها استفاده می شود و به فرد هیپنوتیزم شونده کمک می کند که بهتر پیشنهادات و تلقین های و خواسته های شخص هیپنوتیزم کننده را انجام و جذب کند.
کاربرد هیپنوتیزم
خوابگردی یا همان هیپنوتیزم دارای کاربردهای مختلفی در زمینه های اختلالات روانپزشکی و روانشناسی است که در زیر به چند مورد از این موارد می پردازیم.
- درمان حملات اضطرابی مانند وحشت زدگی یا همان پانیک
- بی خوابی و اختلالات مرتبط با خواب
- انواع ترس‌ها یا همان فوبیا ها و آسم
- بیماری های پوستی مانند زگیل و پسوریازیس
فواید هیپنوتیزم
خوابگردی دارای فواید مزایای بسیاری است و برای درمان اختلالات روحی و جسمی به کار گرفته می شود به اصلی ترین فواید آن می پردازیم.
فواید هیپنوتیزم برای جسم
- از روش هیپنوتیزم برای کاهش گرگرفتگی حاصل از یائسگی استفاده می شود.
- کنترل درد و کاهش درد ناشی از، سوختگی، سرطان زایمان، سندروم روده تحریک پذیر، مشکلات فک پروسه های دندانپزشکی و… از دیگر مواردی است که به کمک هیپنوتیزم انجام می گیرد.
- هیپنوتیزم برای کاهش عوارض شیمی درمانی و پرتودرمانی مانند حالت تهوع و استفراغ نیز به کار گرفته می شود.
فواید هیپنوتیزم برای روح
- کاهش علائم اختلالات روانی مانند اختلال اضطرابی ترس‌ها از جمله مهم‌ترین کاربردهای هیپنوتیزم درمانی است.
- مشکلات مربوط به خواب، شب ادراری، سیگار کشیدن و پرخوری از دیگر اختلالاتی هستند که می توان آنها را با کمک هیپنوتیزم کنترل و حتی درمان کرد.
عوارض هیپنوتیزم
خوابگردی یا همان هیپنوتیزم اگر توسط یک درمانگر ماهر انجام گیرد یک پروسه بی خطر است ولی ممکن است عوارضی که در زیر آن ها می پردازیم را نیز به دنبال داشته باشد. همچنین باید گفت که این روش ممکن است برای کسانی که بیماری روانی شدید دارند خطر آفرین باشد.
- سرگیجه و سردرد
- حالت تهوع و اضطراب و پریشانی
- احساس خواب آلودگی و دیگر مشکلات خواب
تفاوت هیپنوتیزم با مدیتیشن
مدیتیشن یا مراقبه و هیپنوتیزم تفاوت‌های اساسی ند که در زیر این تفاوت‌ها می پردازیم.
- در مراقبه هدف اصلی تخلیه استرس و تنش ها و ایجاد سکون و آرامش در ذهن است اما در هیپنوتیزم علاوه بر تخلیه تنش‌ها هدف تغییر عقاید و رفتارها در ناخودآگاه از راهب پیشنهادات و سفرهای تصویری است به عبارت درست تر در هیپنوتیز هدف حل ریشه مشکل است.
- در مراقبه فرد احساس آرامش می کند اما وارد حالت خلسه نمی گردد اما در هیپنوتیزم شخص در حالت خلسه قرار گرفته احساس می کند بین خواب و بیداری است و در نتیجه حالت خلسه به ضمیر ناخودآگاه شخص اجازه می دهد از نو برنامه ریزی شده و تغییر کند.
- در مراقبه شخص می تواند بدون کمک درمانگر و زمانی که دچار استرس و اضطراب می شود شروع به انجام این روش کنند اما خوابگردی باید تحت نظر درمانگر ماه انجام گیرد چرا که اگر به درستی انجام نشود جانبی و آسیب های عاطفی برای شخص به دنبال خواهد داشت.
- آخرین مورد از تفاوت‌های هیپنوتیزم و مراقبه این است که مدیتیشن طولانی مدت است و باید به صورت تمرین‌های مداوم باشد تا نتایج مثبتی به همراه داشته باشد اما هیپنوتیز معمولاً نتایج فوری به همراه دارد.
جمع‌بندی
هیپنوتیزم یکی از روش های پرکاربرد در زمینه درمان بسیاری از اختلالات روانی و حتی جسمی است که در این مقاله به آن پرداختیم بدین گونه که ابتدا تعریفی از آن داشتیم سپس انواع هیپنوتیزم را نام بردیم و در پایان نیز فواید، عوارض و تفاوت این روش درمانی با روش مدیتیشن (مراقبه) را ذکر کردیم. حال می توانید به مقاله (اسکیزوفرنی چیست؟ / همه آنچه باید درباره شیزوفرنی بدانید!) و در ارتباط با این بیماری روانی اطلاعات کاملی دریافت کنید.