انواع تراریوم و هر آنچه که درباره نحوه نگهداری و آبیاری باید بدانید
به گزارش کارمادیو، تراریوم ها از محبوب ترین و پر طرفدار ترین گیاهان و گل های داخل شیشه هستند. بعد از تهیه این نمونه مینیاتوری از طبیعت، مهمترین مسئله، نحوه رفتار با آن است. زمانی که تراریوم را به اعضای خانواده خود اضافه میکنید، باید بدانید نوع برخورد و توجه شماست که تعیین کننده عمر و سلامت گیاه است. در این مقاله به ترفند های ناگفته نگهداری و مراقبت از تراریوم، باغی شیشه ای میپردازیم تا با بهرهگیری از شیوه های نحوه نگهداری گل داخل شیشه در بسته، عضو جدید خانواده را به مدت طولانی در کنار خود نگهدارید.
آبیاری انواع تراریوم
برای تراریوم های خزه ای، هفته ای یک بار به آب سبک نیاز دارند. برای تراریوم های گیاهی سنگین، باید هفته ای دو بار آبیاری شوند. از یک تفنگ اسپری یا یک بطری آب تراریوم که دارای نازل نوک تیز است برای کمک به هدایت آب استفاده کنید. مطمئن شوید که تراریوم شما در معرض نور مستقیم خورشید نیست تا گیاهان بیش از حد گرم و خشک نشوند
تراریوم سر باز و سر بسته
برخی از گل و گیاهان، باید در معرض هوا باشند و بر اساس همین، در تراریوم سر باز کاشته و نگهداری میشوند؛ اما برخی دیگر از گیاهان باید در فضایی شبیه گلخانه باشند و بر این اساس در تراریوم های سر بسته نگهداری میشوند.
شاید در ذهنتان تصویر محفظه ای کاملا بسته و مهر و موم شده نقش ببندد اما تصویر شما خیالی است. این نوع از تراریوم ها در واقع ظرف های مختلف در دار هستند مانند؛ تراریوم چوب پنبه ای و یا در چوبی و یا انواع دیگری که به شکل های گوناگون یافت میشوند. تراریوم، انواع سر باز و سر بسته دارد.
گیاهان داخل تراریوم چگونه زنده میمانند؟
این سوال معمولا زمانی به ذهن شما خطور میکند که با تراریوم بسته آشنا میشوید. همانطور که همه مان میدانیم گیاهان برای زنده ماندن علاوه بر خاک و آب و نور به هوا و اکسیژن نیز نیاز دارند و این همان نکته ای است که تراریوم بسته را برای ما شگفت آور میکند.
گیاهی که داخل ظرف های شیشه ای بسته کاشته میشود، در طول روز با جذب نور عمل فتوسنتز انجام میدهد و در شب اکسیژن تولید شده خود را مصرف میکند و از این طریق، چرخه هوای خود را تامین میکند.
اگر به داخل این تراریوم ها دقت کنید، متوجه خواهید شد که چرخه آب نیز در این ظرف های زیبا وجود دارد؛ پس گیاه درون آن با داشتن این چرخه های حیاتی، میتواند بدون هیچ مشکلی به زندگی خود ادامه دهد. در ادامه با تراریوم هایی که آسان ترین شیوه نگهداری را دارند آشنا میشویم:
شرایط نگهداری تراریوم و انواع آن
فراهم کردن محیط مناسب برای نگهداری از این باغ کوچک داخل شیشه، بسیار آسان است. تراریوم گیاهی کم توقع و بسیار زیبا است که تنها نیاز آن شرایط محیطی معتدل و معمولی است و به رسیدگی زیادی نیاز ندارد. همین ویژگی، این گلدان را به یکی از بهترین گزینه ها برای افراد گل دوست و پر مشغله تبدیل کرده است.
نگهداری تراریوم
۱- نور مورد نیاز
گیاهانی که در تراریوم کاشته میشوند طیف بسیار گسترده ای دارند و هر نوع گیاه، میزان نور مورد نیاز تراریوم را تعیین میکند؛ برخی به نور غیرمستقیم طبیعی نیاز دارند و برخی تنها با نور مصنوعی به زندگی خود ادامه خواهند داد.
دستور کلی که برای آن ها وجود دارد این است که گل های تراریومی که به نور خورشید نیاز دارند را هرگز نباید مقابل نور مستقیم خورشید قرار داد. ظرف های شیشه ای میتوانند کار ذره بین را انجام دهند و با متمرکز کردن نور در یک نقطه، باعث سوختن گیاهان شوند. نور غیر مستقیم، مناسب ترین شرایط نوری است که میتوان برای تراریوم فراهم کرد. برای آن که گیاه تراریوم شما به طور مناسب و به اندازه رشد کند، هر چند هفته یک بار گلدان را به اندازه ۹۰ درجه بچرخانید. برای نگهداری از تراریوم نیاز به نور پشت شیشه دارید.
نور کافی ندارید؟
تراریوم باز هم سازگار است! تراریوم نور مصنوعی، یاوری است که در کنار شما و در نور کم نیز به خوبی رشد میکند. اگر این نوع گل تراریوم را تهیه کرده اید و در فضایی کاملا تاریک نگهداری میکنید، لازم است تا روزانه گیاه را به مدت ۸ ساعت در مقابل نور مصنوعی قرار دهید.
اگر نور محیطی منزل، محل کار و یا هر مکانی که گلدان تراریوم را در آن قرار داده اید به اندازه نور کامل غیرمستقیم نیست، کافی است شبانه به مدت ۲ ساعت اجازه دهید گیاه از نور مصنوعی استفاده کند و با استفاده از نور مصنوعی، کمبود های خود را جبران کند. تامین نور کافی موجب جلوگیری از بروز برخی بیماری ها و مشکلات خواهد شد و سلامت گیاه شما را به مدت طولانی تری تضمین خواهد کرد. تراریوم ها جلوی هر بهانه ای برای نگهداری گیاهان آپارتمانی در محل کار را گرفته اند.
ممکن است تهیه این نور مصنوعی برایتان کمی دشوار باشد، اما در برخی طراحی های گلدان تراریوم تاریکی، این قابلیت تعبیه شده است که تراریوم را همراه با لامپ نور مصنوعی تهیه کنید. نور لامپ های رشد با لامپ معمولی کمی متفاوت است و طراحی ان به گونه ای است که به رشد گیاه کمک کند. نمونه های این تراریوم به صرفه و بسیار مجذوب کننده را میتوانید در این قسمت یا صفحه خرید تراریوم مشاهده کنید:
۲- آبیاری؛ کلید سلامت یا مرگ گل داخل شیشه طبیعی
در این گلدان های شیشه ای، گیاهان مختلفی میتوانند کاشته و نگهداری شوند پس برای آبیاری گل تراریوم، قانون و زمان بندی دقیق و ثابتی وجود ندارد و کاملا بستگی به نوع گیاهان استفاده شده در گلدان دارد.
برای به حداقل رساندن آسیب به گیاه، قبل از آبیاری جنگل کوچک خود، ظرفی را پر از آب کنید و اجازه دهید چند ساعتی در فضای اتاق بماند تا به دمای متعادل برسد و کلر آن از بین برود. کلر موجب رسیدن آسیب های مختلف به گیاه میشود و دمای بسیار بالا یا بسیار پایین نیز گل شما را نابود میکند؛ به این خاطر بهتر است که از آب جوشانده و خنک شده و یا آبی که چند ساعت در فضای اتاق مانده برای آبیاری استفاده کنید.
میزان آب مورد نیاز تراریوم سر بسته و سر باز با یکدیگر تفاوت های بسیاری دارد. در تراریوم سر باز، گیاه همچنان با هوای تازه تماس دارد و قسمتی از آب تبخیر شده، از چرخه آب گلدان خارج میشود. در طولانی مدت این امر موجب خشکی خاک و کمبود رطوبت خواهد شد؛ برای پیشگیری از این امر باید حدودا ۲ یا ۳ هفته یک بار به آرامی از کناره ظرف به گیاه آب دهید و یا با اسپری آب، رطوبت مورد نیاز تراریوم را تامین کنید.
در تراریوم های سر بسته مانند چوب پنبه ای، در چوبی و انواع دیگر در دار، این تبادل رطوبت بین هوا و داخل محفظه وجود ندارد بنابراین به میزان آب کمتری نیاز دارند. اکنون ضروری است تا نحوه آبیاری چند تراریوم پر طرفدار را بررسی کنیم؛
آبیاری انواع تراریوم چگونه است؟
تراریوم چوب پنبه ای: این نوع از تراریوم ها زمانی به آبیاری نیاز دارند که خاک آن ها خشک شده باشد. در صورت خشک بودن خاک کافی است با یک قاشق به آرامی آب را از لبه ظرف به داخل بریزید و یا از اسپری آب پاش استفاده کنید.
تراریوم در چوبی: این نوع از تراریوم ها به ۷ تا ۱۰ رو یک بار آبیاری در تابستان، و ۱۵ روز یک بار آبیاری در زمستان نیاز دارند. بهتر است که از اسپری آب پاش استفاده کنید تا گیاهان دچارآبیاری بیش از حد نشوند.
تراریوم در شیشه ای: این نوع، به ۱۰ تا ۱۵ روز یک بار آبیاری نیاز دارد و بهترین روش همانطور که گفته شده، استفاده از اسپری آب است.
تراریوم نور مصنوعی: بین هر ۱۰ تا ۱۵ روز، برای آبیاری این تراریوم ها ا قدام کنید.
برای خانه های کم نور، تراریوم نور مصنوعی مناسب است.
در هنگام آبیاری توجه داشته باشید که این گلدان راه خروج برای آب اضافه ندارد پس در آبیاری زیاده روی نکنید تا اکوسیستم کوچکتان از بین نرود.
همانطور که گفته شد؛ میزان آب مورد نیاز تراریوم شما با توجه به اندازه، نوع گیاهان استفاده شده و تعداد آن ها، متفاوت است. بهترین روش برای تشخیص نیاز گیاه به آب این است که خاک گلدان را بررسی کنید و در صورتی که خشک بود، بهترین زمان برای آبیاری است.
اگر پس از آشنایی با این تنوع تراریوم جذب این محصول فوق العاده شده اید؛ پیشنهاد ما به شما سفارش آنلاین گیاهان آپارتمانی و بررسی محصولات تضمین شده ما است.
۳- دمای مناسب؛ نه گیاه را بپزید و نه منجمد کنید!
گیاهان مختلفی که برای ساخت تراریوم گیاهی استفاده میشود اکثرا در دمای ۲۰ تا ۲۷ درجه، در بهترین وضعیت خود خواهند بود اما نیازی نیست که برای فراهم کردن این دما سختی زیادی را تحمل کنید و حساس شوید؛ دمای متعادل اتاق نیز برای نگهداری از این مجموعه گیاهی، کاملا مناسب خواهد بود.
در نظر داشته باشید که اگر تراریوم خود را نزدیک به منبع گرمایی و یا در محیطی با دمای بالا نگه دارید، گیاه به اصطلاح میپزد و از بین میرود.
در نقطه مقابل نیز اگر تراریوم نزدیک منبع سرمایشی و یا در محیطی با دمای خیلی کم نگهداری شود، به علت وجود رطوبت زیاد، به راحتی سرمازده شده و یخ میزند.
۴- ویژگی های خاک مناسب تراریوم
درست است که اکثرا در این نوع گلدان از بیش از یک نوع گیاه استفاده میشود اما تمامی گزینه های انتخابی از گیاهان گرمسیری هستند بنابراین برخی نیاز های مشابه دارند. تمام گیاهان گرمسیری به خاکی نیمه مغذی با زهکشی خوب نیاز دارند. این خاک مورد نیاز که خاک گیاهان آپارتمانی را نیز شامل میشود، از ترکیب کمپوست، پیت ماس، شن و ماسه و .. به دست میاید.
در برخی گل فروشی ها شاهد آن هستیم که تراریوم ها را با خاک رنگی و ژله ای به بازار عرضه میکنند؛ این خاک ها برخلاف ظاهر زیبا و فریبنده ای که دارند، نمیتوانند نیاز های گل کاشته شده را براورده کنند و مرگ تراریوم شما را در عرض چند ماه تضمین میکنند! اگر میخواهید از این خاک های تزئینی استفاده کنید، بهتر است ابتدا از خاک معمولی استفاده کرده و تنها برای تزئین از این خاک های زیبا بهره بگیرید.
تراریوم ها حدودا هر ۲ یا ۳ سال یکبار به تغویض خاک نیاز دارند تا خاک سالم و مغذی به آن ها برسد و از انواع کپک و آفات احتمالی جلوگیری شود. تعویض خاک را با وسایل و دست ضدعفونی نشده و کثیف انجام ندهید، در هنگام کار از دستکش استفاده کنید و یا پس از اتمام کار، دست های خود را به خوبی با آب و صابون بشویید.
۵- کود دهی، عامل نجات گل های مینیاتوری داخل شیشه
بر خلاف اکثر گیاهان آپارتمانی و غیر آپارتمانی که در انتظار رشد ظاهری و سریع آن ها هستیم، در گلدان های تراریوم هدف، بزرگ شدن و رشد ظاهری گیاه نیست و کوچک و تازه بودن گیاهان است که زیبایی و حس تازگی را هدیه میکند. زمانی که بخواهیم گیاه تا انازه و حد خاصی رشد کند و از آن میزان فرا تر نرود، باید از کود دهی اجتناب کنیم. کود ها با رساندن مواد مغذی موجب رشد بیشتر و سریع تر گیاهان خواهند شد و این عمل دقیقا برخلاف خواسته و انتظار ما از گلدان باغ شیشه ای است.
۶- هرس کردن زیبایی تراریوم را تضمین میکند
تراریوم ها حاوی گیاهان هستند و بالاخره گیاهان هم جزء موجودات زنده به حساب میآیند؛ پس به مرور زمان شاهد رشد آن ها خواهیم بود. گیاهانی که بزرگتر از محفظه خود شده اند را هرس کنید و شاخ و برگ های اضافه آن را به عنوان قلمه نگه دارید.
شما میتوانید قسمت های هرس شده را به عنوان قلمه درون گلدانی دیگر ویا در خاک همان تراریوم هرس شده برای گسترش و افزایش آن نوع گیاه، بکارید.
علاوه بر رشد گیاه، زمانی که برخی برگ ها دچار بیماری نیز شده اند، بهترین راه، هرس برگ و ساقه های بیمار است. اگر قسمت های بیمار داخل تراریوم باقی بمانند، دیگر برگ و گیاهان سالم را نیز آلوده میکنند و در آخر مجبور خواهید شد که تمام گیاهان را از ریشه تعویض کنید.
تمیز کردن تراریوم، محله ای ساده اما مهم
تراریوم گلدانی است که گیاهان داخل آن به طور مستقیم با نور و هوا آزاد و .. تماس ندارد. تمام راه انتقالی نور و دمای تراریوم، از طریق شیشه آن برطرف میشود پس این محفظه باید کاملا تمیز و عاری از هرگونه مشکل باشد تا نور و دمای مورد نیاز گیاه به راحتی تامین شود. برای تمیز کردن تراریوم ها به یک پنس و پنبهای مرطوب یا پارچه ای تمیز و بدون پرز، نیاز دارید.
برای تمیز کردن تراریوم از مواد شوینده استفاده نکنید.
۱) ابتدا پنبه را کمی به آب آغشته کنید تا مرطوب شود.
۲) اگر تراریوم شما در بسته است، در محفظه را باز کنید.
۳) پنبه را با پنس بگیرید و به آرامی و به گونه ای که به گیاهان کاشته شده آسیب نرسد، دیواره های محفظه را از داخل تمیز کنید.
۴) اگر پنبه کثیف شد، آن را تعویض کنید و از پنبه ای دیگر استفاده کنید.
۵) بهتر است پس از پاکسازی تراریوم، همان مراحل را یک بار دیگر با یک پنبه خشک انجام دهید تا رطوبت اضافه ای بر دیواره ها نماند.
پس از انجام مراحل پاکسازی فراموش نکنید که در تراریوم های سر بسته را ببندید. همچنین برای جلوگیری از کدر شدن محفظه، بیرون آن را هر بار که گردگیری میکنید، تمیز کنید تا از کثیفی آن جلوگیری کنید.
آفات پشت شیشه و درمان آن ها
تراریوم ها از کم آفت ترین گلدان ها هستند. این گلدان ها اکثرا فضایی کاملا جدا دارند و به علت بسته و نیمه بسته بودن آن ها، آفات امکان ورود به داخل محفظه را ندارند. اگر خاک تمیز را برای این گلدان انتخاب کنید و از آن به درستی نگهداری کنید، امکان وجود آفات داخل تراریوم شما تقریبا به صفر میرسد.
دو مشکل شایع در میان تراریوم ها زرد شدن و یا کمرنگ شدن رنگ برگ ها و یا کپک زدن خاک است.
۱- زرد شدن و کپک زدن خاک
علت اصلی این مشکل آبیاری بیش از اندازه گیاه است. در صورتی که این مشکل را مشاهده کردید، در گلدان را باز کنید و آن را به مدت چند ساعت مقابل نور خورشید قرار دهید تا رطوبت اضافه خارج شود. پس از آن دوباره گلدان را در شرایط معتدل و مناسب نگهدارید.
تراریوم مرده نیاز به رسیدگی و ضدعفونی شدن دارد.
۲- کمرنگ شدن برگ ها
اگر شاهد کمرنگ شدن برگ های گیاهان درون تراریوم خود هستید، باید بدانید که نور به میزان کافی به گلدان شما نمیرسد. اگر از تراریوم نور مصنوعی استفاده میکنید ساعات بیشتری آن را در معرض نور قرار دهید و اگر تراریوم شما از نوع عادی است، آن را به مکان پر نور تری متنقل کنید.
گیاهان را بهموقع هرس کنید
در صورتی که گیاهان بیش از حد رشد کردند و از تراریوم باز خارج شدند، هرس کردن را فراموش نکنید.
تقویت گیاهان در صورت نیاز
کود دهی اهمیت چندان زیادی ندارد. در صورتی که مطمئن شدید گیاهان ضعیف شدهاند و نیاز به تقویتی دارند، میتوانید از غذاهای گیاهی مناسب استفاده کنید.
شرایط نگهداری تراریوم باید به چه صورت باشد؟
تراریوم، گیاهی آپارتمانی و بسیار کم دردسر است. برای نگهداری از آن کافی است گلدان را دور از منابع سرمایشی و گرمایشی نگهدارید و با توجه به نوع تراریوم، بین ۲ تا ۶ هفته یکبار آن را آبیاری کنید.
آیا تراریوم به کود نیاز دارد؟
زمانی که از گیاهی انتظار رشد و نمو سریع داریم، از کود استفاده میکنیم، اما در گلدان های تراریوم هدف ما کوچک نگهداشتن گیاه است. به همین جهت نیازی به کود دهی نیست و میزان مواد مغذی موجود در خاک گلدان برای گیاهان کافی است.
آیا میشود تراریوم را در تاریکی نگهداری کرد؟
بله! میتوان تراریوم ها را در تاریکی نیز نگهداری کرد اما برای تامین نیاز گیاه به نور، باید آن ها را روزانه به مدت ۸ ساعت در نور مصنوعی قرار داد.
نگهداری از تراریوم ماهی چگونه است؟
تراریوم ماهی (پالوداریوم) به دلیل داشتن حوضچه ای کوچک و جانوران زنده، نگهداری و توجه خاص تری نیاز دارد. این نوع از تراریوم ها باید به طور مرتب پاکسازی شوند و محیط داخل آن ها تخت کنترل باشد.
کلام آخر
برای نگهداری از این گل داخل شیشه بسته زیبا، شرایط خیلی پیچیده و دشواری نیاز نیست. این گلدان های شفاف میتوانند در شرایط محیطی عادی با نور متوسط یا کم به راحتی به زندگی خود ادامه دهند. با خواندن این مقاله متوجه شدید که چه شیوه ای به طول عمر گیاه کمک میکند و چه روش نگهداری از تراریومی، موجب از بین رفتن این گیاه خواهد شد؛ در نتیجه اکنون میتوانید با بهترین شیوه نگهداری تراریوم، باغ کوچک خود را پرورش دهید.