حمله پانیک یا وحشت زدگی یکی از اختلالاتی است که برخی از افراد به آن مبتلا می شوند و یکی از علائم اصلی آن اضطراب و ترس از مرگ و نیز بالا رفتن ضربان قلب است حال با ما همراه باشید تا در این مقاله از کارمادیو به طور کامل شما را با این اختلال علائم آن علت و روش های درمان آشنا کنیم.
حمله پانیک Panic attack چیست؟
حمله پانیک یا وحشت زدگی نوعی ترس یا هراس شدید است باعث واکنش های شدید جسمی و روانی می شود و به این دلیل که شخص فکر می کند به دیوانگی دچار می شود و کنترل خود را از دست داده یا می میرد ترسناک است که این موارد ممکن است باعث حمله قلبی شخص نیز بشود. به عبارتی حمله پانیک یک هجوم ناگهانی از ترس و اضطراب است که علائم جسمی و روانی برای شخص ایجاد کرده و سطح ترس تجربه شده در این اختلال غیر واقعی بوده و با شرایط و وقایع تناسب ندارد.
علائم حمله پانیک
پانیک با علائم شدید و ناگهانی جسمی و روانی مانند تنگی نفس، سرگیجه، تعریق، لرزش بدن، درد قفسه سینه، افزایش ضربان قلب، احساس خفگی، درد شکم و حالت تهوع استفراغ همراه است که این علائم احتمال دارد در هر زمان و مکانی بدون هرگونه هشدار قبلی رخ دهند. لازم به ذکر است که حمله پانیک معمولاً حدود ۱۰ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد در مدت چند دقیقه به اوج خود می رسد که در این مدت شخص ممکن است رفتارهایی مانند ترک کردن مکان و فرار از نقطه ای که در آن قرار دارد داشته باشد.
علت ایجاد اختلال پانیک یا وحشت زدگی
به طور دقیق تاکنون مشخص نشده است که علت بیماری پانیک چیست ولی به طور کلی عوامل زیر می تواند در ایجاد این اختلال دخیل باشد.
اثر ژنتیک و وراثت در بروز پانیک
طبق تحقیقات انجام شده ژنتیک یکی از علل اصلی ایجاد اختلال پانیک است و در واقع کسانی که دارای پدر و یا مادری هستند که به این اختلال مبتلا می باشد و یا زمینه آن را دارد احتمال اینکه به این اختلال مبتلا شوند بیشتر است اما این بدان معنا نیست که اختلال پانیک به ژن خاصی وابسته است بلکه ترکیب برخی از ژن‌ها می تواند این اختلال را به وجود بیاورد.
عوامل محیطی و اجتماعی
یکی از مهم ترین علل ایجاد اختلال پانیک محیط و اجتماع است بسیاری از کسانی که به این اختلال مبتلا شده‌اند در محیط خانوادگی و محیط کاری پر تنشی قرار داشتند و یا در اثر مرگ یکی از عزیزان و یا یک شوک و یا یک بلای طبیعی مانند سیل و زلزله به ترس و هراس شدید که همان پانیک است دچار شده‌اند.
عوامل زیست شناختی و جسمانی
در برخی از موارد اختلال پانیک می تواند در اثر به هم خوردن رخی از هورمون های بدن باشد و وارد و موقعیت هایی نظیر بارداری کم کاری یا پرکاری تیروئید بیماری های کلیوی و دیابت که در سیستم هورمونی بدن اختلال ایجاد می کند می تواند به حملات عصبی و استرسی پانیک منجر گردد.
واکنش طبیعی بدن نیز هنگام مبارزه یا فرار مطابق با برخی از تحقیقات ممکن است باعث حملات پانیک شود به عنوان مثال ممکن است هنگام دیدن یک سگ و فرار از آن ضربان قلب و تنفس شما بالا رفته و باعث حمله پانیک در شما گردد.
سایر عوامل
از دیگر عوامل ایجاد پانیک و تشدید آن می توان به، مصرف بیش از اندازه چای و قهوه، مصرف سیگار و مواد مخدر مانند گل، حشیش و شیشه و بی خوابی بیش از حد اشاره کرد.
غذاهای مفید برای حمله پانیک
برای جلوگیری از بروز زود به زود و ناگهانی حمله پانیک شخص بیمار می تواند با مصرف غذاهای زیر از بروز این اختلال در خود تا حدود زیادی جلوگیری کند.
- غذاهایی که دارای تریپتوفان نظیر گوشت قرمز، ماهی، مرغ، تخم مرغ و بادام و کنجد است.
- غذاهایی که دارای اسید آمینه گلوتامات هستند نظیر پنیر و سوپ و قارچ و ماهی
- میوه هایی مانند موز و آناناس که حاوی پتاسیم می باشد.
- سبزیجاتی نظیر کلم برگ و اسفناج که سرشار از آهن و منیزیم و فولیک اسید هستند
- مصرف ویتامین C و مواد غذایی مرتبط با آن مانند لیمو ترش پرتقال و نارنج که همه این موارد باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و قوی شدن آن در برابر انواع بیماری ها و اختلالات از جمله پانیک می شود.
- خوردن غذاهایی که حاوی مواد معدنی مانند کلسیم منیزیم و پروتئین هستند که از جمله این مواد می توان به مغزهای روغنی و ماهی و شیر اشاره کرد.
غذاهای مضر برای حمله پانیک
برخی از غذاهای زیر از جمله موارد زیر می توانند باعث تشدید حملات پانیک شوند
- مصرف بیش از حد قهوه، چای، و بقیه نوشیدنی های کافئین دار
- استفاده از مواد غذایی چرب و سنگین نظیر فست فود ها و کنسرو ها
- خوردن مواد شیرین مصنوعی مانند آسپارتام و غذاهای بیش از حد دارای شکر مانند شکلات
- استفاده از الکل و مواد مخدر مانند گل و شیشه
عوارض بعد از حمله پانیک
هر اختلالی و از جمله پانیک برای شخص بیمار عوارضی به دنبال خواهد داشت که می توان برای این اختلال نیز موارد زیر را نام برد:
- خستگی و سستی بدن بعد از فروکشی حمله
- محدود کردن فعالیت‌های روزانه
- افسردگی و افزایش استرس
- اضطراب و استرس بیشتر از قبل و ترس از مرگ
- اختلال خواب مانند بی خوابی یا خواب بیش از حد
- عدم توجه و تمرکز فکری و عملی
- تغییراتی در رفتار مانند عصبانیت و افزایش خشم و مشکلات جسمی مانند یبوست و یا اسهال
- احساس ترس برای برگشتن حمله و رد گردن و شانه ها و سینه
- تنفس نامنظم و سرعت بالای آن و تعویق لرزش گیجی و افت فشار خون
رخ دادن پانیک در خواب
حملات پانیک در خواب نیز با یک سری اضطراب‌های شدید و غیرمنتظره‌ای رخ می دهد و امکان دارد انواع مختلفی از علائم از جمله موارد زیر را ایجاد نماید.
- شخص احساس ضعف، سرگیجه یا سردرد می‌کند.
- دردهای قفسه سینه و تنگی نفس و سفت شدن سینه تا جایی که شخص مجبور است برای نفس کشیدن دست و پا بزند از دیگر علائم پانیک در خواب است.
- حالت تهوع و لرزش و اسپاسم عضلانی بر تپش
- تعریق بیش از حد و سوزش و سوزنی شدن انگشت یا لب
- نوسانات دمای بدن و احساس گرما یا سرمای شدید
پانیک و ترس از مرگ
ترس شدید از مرگ یکی از ویژگی های اصلی و بارز حمله پانیک است و در طول این حمله ممکن است شخص احساس کند که به حمله قلبی دچار شده است یا می‌خواهد بمیرد تا جایی که این احساس با احساس شدیدتر شدن حمله گردد.
به عبارتی ترس از مرگ نوعی از اضطراب است که ر حمله پانیک رخ می‌دهد و در واقع ترس از مرگ نوعی وسواس است که بسیاری از افرادی که به حمله پانیک مبتلا هستند از آن رنج می برند و باعث ناامیدی و ترس آنها می گردد لازم به ذکر است بدانید که بهترین راه برای کاهش ترس از مرگ در حملات پانیک انجام درمان‌هایی مانند دارو درمانی و مشاوره و تمرینات تنفسی برای کاهش اضطراب مربوطه است.
درمان های مختلف پانیک
جهت درمان و کنترل علائم پانیک روش ها و داروهایی وجود دارد که در زیر به برخی از این موارد می پردازیم.
انجام روش های روان درمانی
در زیر ابتدا به بررسی چند مورد از روش های روان درمانی برای اختلال پانیک می پردازیم.
شناخت و تشخیص درست پانیک یا همان وحشت زدگی
کسی که به اختلال پانیک یا همان وحشت زدگی دچار است می‌تواند با شناخت و تشخیص درست این اختلال و حمله آن تا حدود زیادی از علائم و عوارض آن در امان بماند و با یادآوری این مطلب که این حمله موقتی و گذرا است حال خود را بهتر کند و با شناخت این علائم خود را از گرداب حملات پانیک نجات دهند.
دم عمیق و بازدم آرام
هنگامی که دچار حمله پانیک می شوید از روش تنفس عمیق هره‌مند گردید بدین شکل که در مرحله دم نفس های عمیق کشیده و در مرحله بازدم به آرامی آن را بیرون دهید تا سینه و شکم شما هوای لازم را دریافت کند.
تمرین ذهن آگاهی و ریلکسیشن
کسی که به حمله پانیک دچار می شود می تواند با انجام ریلکسیشن قبل از شدید شدن حمله و ذهن آگهی در هنگام حمله نیز به بهبودی خود و کنترل علائم کمک کند و بدین وسیله با حمله و وحشت خود مبارزه نماید.
تمرکز تمرکز روی تنفس و بستن چشم‌ها
در مواردی حملات پانیک در اثر تحرکاتی است که شخص را تحت الشعاع قرار می دهد بنابراین اگر در محیط های شلوغ که دارای محرک های زیادی است باشید حتمال رخ دادن حمله پانیک برایتان بیشتر می شود بنابراین می توانید برای دیدن كاهش محرک ها هنگام دچار شدن به این حمله چشمان خود را ببندید و روی نفس کشیدن خود تمرکز کنید.
تمرکز بر روی یک شی واحد
پیدا کردن یک شی واحد به هنگام حمله پانیک برای برخی از افراد نتیجه خوبی در پی دارند و می‌توانند با پیدا کردن یک شی و انتخاب آگاهانه آن هر آنچه که باره‌اش می توانند یادداشت نمایند و بدین وسیله تمرکز خود بر علائم پانیک و از جمله ترس از مرگ را نادیده بگیرند.
درمان دارویی پانیک
مصرف داروهای ضد اضطرابی و ضد افسردگی مانند بنز و دیازپین ها از روش های دارو درمانی برای حمله وحشت زدگی است چرا که این داروها به کاهش علائم کاندید کمک زیادی می کند. علاوه بر این داروها مصرف بتا بلاکرها و آنتی هیستامین ها نیز به کاهش علائم پانیک کمک می کند.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی اضطراب اختلال پانیک، علائم، روش های درمان و… این بیماری پرداختیم که شما عزیزان می توانید با مطالعه دقیق این مقاله اطلاعات مفیدی در ارتباط با حمله پانیک دریافت کنید.همچنین می توانید با مطالعه یکی دیگر از مقالات سایت یعنی کمال گرایی چیست؟ با انواع کمال گرایی و دلایل ایجاد آن آشنا شوید در ارتباط با کمال گرایی و موارد مرتبط با اطلاعات علمی و به روزی دریافت کنید.
