کم کاری تیروئید (علائم و درمان کم کاری تیروئید)
یکی از مهم‌ترین غده های درون ریز بدن، غده تیروئید است. این غده در اطراف نای و جلوی گردن قرار دارد و شبیه به یک پروانه است که کنترل متابولیسم را بر عهده دارد. در این مقاله از کارمادیو تصمیم داریم تا کم کاری تیروئید، علائم، درمان و … را برای شما بررسی کنیم بنابراین تا اتمام مقاله همراه ما باشید.
کم کاری تیروئید
یکی از شایع‌ترین بیماری های غدد، کم کاری تیروئید است. در این بیماری غده تیروئید قادر نیست به اندازه کافی هورمون تیروئیدی ترشح کند همین موضوع سبب کاهش واکنش های سوخت و ساز می شوند و در نهایت متابولیسم بدن کاهش می یابد. کسانی که به بیماری کم کاری تیروئید مبتلا می شوند دائما احساس خستگی می کنند، افزایش وزن پیدا می کنند و نسبت به هوای سرد تحمل کمی دارند. این اختلال در اثر عوامل گوناگونی ایجاد می شود که یکی از آنها ارثی بودن آن است.
علائم کم کاری تیروئید
زمانی که شخص دچار کم کاری تیروئید می شود، علائمی در بدن او بروز پیدا می کنند که هیچ کس در حالت طبیعی آن ها را تجربه نمی کند. بنابراین آگاهی از علائم این بیماری برای تشخیص هرچه سریعتر و سپس درمان آن ضروری است. کم کاری تیروئید در گروه های سنی گوناگون، علائم مختلفی دارد. در این قسمت علائم کم کاری تیروئید را بررسی می کنیم.
1- علائم کم کاری تیروئید در بزرگسالان
علائم کم کاری تیروئید در بزرگسالان به میزان کم کاری تیروئید بستگی دارد. هر چقدر این بیماری حادتر باشد، علائم آن نیز با شدت بالاتری بروز می کنند. با گذشت زمان علائم کم کاری تیروئید شدت می یابند. البته در اوایل این بیماری علائم خفیف و سبکی مانند افزایش وزن و خستگی بروز می کنند. علائم کم کاری تیروئید در بزرگسالان شامل موارد زیر هستند.
- خستگی
- افزایش وزن
- یبوست
- خشکی پوست
- ضعف عضلانی
- افسردگی و اختلال حافظه
- نازک شدن موها
- ورم و درد مفاصل
- خشکی و درد عضلات
- صدای کلفت و خش دار
- افزایش کلسترول خون
- کاهش ضربان قلب
- صورت پف کرده
- عدم تحمل سرما
- بزرگ شدن غده تیروئید
۲- علائم کم کاری تیروئید در کودکان و نوجوانان
کم کاری تیروئید در کودکان کمتر اتفاق می افتد اما معدود کودکان و نوجوانانی که به کم کاری تیروئید دچار می شوند علائمی همچون بزرگسالان از خود نشان می دهند البته علاوه بر این علائم، نشانه های ذکر شده در زیر نیز در کودکان و نوجوانان بروز می کند.
- رشد ذهنی کم
- بلوغ دیر رس
- کوتاهی قد
- تاخیر در رشد دندان های دائمی
۳- علائم کم کاری تیروئید در نوزادان
شاید برایتان تعجب آور باشد اما یکی از گروه های سنی که می توانند دچار این اختلال شوند نوزادان هستند. بعضی از نوزادان یا بدون این غده و یا با تیروئید کم کار متولد می شوند. علائم کم کاری در نوزادان شامل موارد زیر است.
- بیرون زدگی ناف
- زردی
- زبان بیرون زده و بزرگ
- اختلال در تنفس
- سفیدی چشم ها
- زرد شدن پویت
- گریه های خشک و با صدای خش دار و کلفت
زمانی که کم کاری تیروئید در نوزادان پیشرفت کند و تحت درمان قرار نگیرد، نوزادان نمی توانند خوب غذا بخورند و در نتیجه دچار اختلال در رشد می شوند و ممکن است علائمی مانند موارد زیر از خود بروز دهند.
- یبوست
- خواب بیش از اندازه
- بدن وا رفته و شل شدن عضلات
در صورتی کم کاری تیروئید نوزادان درمان نشود، به عقب ماندگی های ذهنی و جسمی دچار می شوند.
۴- علائم کم کاری تیروئید در زنان باردار
عوامل گوناگونی دست به دست هم می دهند تا کم کاری تیروئید در زنان باردار بوجود آید. اکثر زنانی که در دوران بارداری به تیروئید دچار می شوند، قبل از بارداری هم به این عارضه دچار بوده اند ولی از آن جا که در دوران بارداری وضعیت حساس تر می شود متوجه این بیماری می شوند. این بیماری در دوران بارداری، اثرات مخربی بر روی جنین می گذارد بنابراین بهتر است که بانوان قبل از تصمیم به بارداری آزمایش کم کاری تیروئید را انجام دهند.
علائم کم کاری تیروئید در دوران بارداری به شرح زير می باشند.
- یبوست
- خشکی پوست
- انقباض عضلات بدن
- کند شدن نبض و ضربان قلب
- گیجی و عدم تمرکز
- خشن شدن صدای زن باردار
- افزایش وزن غیر طبیعی
- اختلالات خواب
- خستگی مفرط در دوران بارداری
- ضعف عضلات و درد مفاصل
۵- علائم کم کاری تیروئید در مردان
اگر مردی به کم کاری تیروئید دچار شود، علائم زیر را تجربه می کند.
- اکثر مردان مبتلا به تیروئید احساس سرما می کنند.
- مردان مبتلا به کم کاری تیروئید به آسانی خسته می شوند.
- ناخن های شکننده و موهای ضعیف و خشکی دارند.
از دیگر علائم کم کاری تیروئید در مردان می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- عدم تمرکز
- اضافه وزن
- درد ماهیچه ها
- افسردگی
- یبوست
۶- علائم کم کاری تیروئید در زنان
کم کاری تیروئید ممکن است برای بسیاری از زنان بوجود آید به ویژه زمانی که باردار هستند چرا که در دوران بارداری بدن در حال انجام فعالیت برای دو نفر است. اگر زنان دچار کم کاری تیروئید شوند علاوه بر علائمی که در دیگر افراد مشاهده می شود، علائم زیر نیز در بدن زنان بروز پیدا می کند.
- نا منظم شدن پریود
- پریودی با خونریزی شدید
- نازایی
علت بوجود آمدن تیروئید کم کار
علت ایجاد کم کاری تیروئید به سادگی تشخیص داده می شود. علت های بوجود آمدن تیروئید کم کار به شرح زير هستند.
- ژنتیک
- بیماری خود ایمنی
- علل مادرزادی مانند نداشتن غده تیروئید
- درمان با ید رادیواکتیو
- قرار گرفتن در برابر اشعه
- کمبود هورمون های محرک غده تیروئید
- آسیب بیرونی به غده تیروئید
- استفاده بیش از اندازه از داروهای پرکاری تیروئید
تشخیص کم کاری تیروئید
زمانی که شخص به کم کاری تیروئید مبتلا شود علائم گوناگونی از خود بروز می دهد که در موارد بالا آنها را ذکر کردیم. اما برای تشخیص این بیماری، تنها مشاهده علائم این بیماری کافی نیست و ضروری است که با مراجعه به پزشک و انجام آزمایشات لازم بررسی های دقیق تری صورت بگیرد. پزشک برای تشخیص کم کاری تیروئید مراحل زیر را انجام می دهد.
۱- معاینه فیزیکی
بسیاری از افراد تصور می کنند بزرگ شدن غده تیروئید هنگامی اتفاق می افتد که تیروئید کم کار باشد در حالی که این چنین نیست. در معاینه فیزیکی دکتر علاوه بر بررسی اندازه غده تیروئید، صورت پف آلود، جنس موها، خشکی پوست یا رطوبت و … را نیز مورد بررسی قرار می دهد.
۲– آزمایش تیروئید
یکی از مهم‌ترین و اصلی ترین راه تشخیص کم کاری تیروئید، انجام آزمایش تیروئید است. در این اختلال هورمون تحریک کننده تیروئید، از حد طبیعی بیشتر می شود و در نتیجه سطح هورمون های تیروئیدی کاهش پیدا می کنند و همین موارد در آزمایشات نشان دهند کم کاری تیروئید است.
۳- تست های تصویر برداری
یکی دیگر از راه های تشخیص کم کاری تیروئید انجام تست های تصویر برداری است. با استفاده از سی تی اسکن می توان کم کاری تیروئید، پرکاری تیروئید و سایر اختلالات مربوط به تیروئید را تشخیص داد. یکی دیگر از راه های تشخیص کم کاری تیروئید، سونوگرافی است.
درمان کم کاری تیروئید
این بیماری در مدت زمان کمی نشانه ها و علائم خود را در شخص بروز می دهد. بنابراین باید برای درمان آن به متخصص غدد مراجعه کنید تا هرچه سریعتر درمان شما شروع شود و عملکرد بدنتان به حالت طبیعی بازگردد. کم کاری تیروئید به دلیل کمبود هورمون تیروئید رخ می دهد بنابراین باید با جایگزین کردن هورمون های کاهش یافته، این بیماری را کنترل و درمان کنید. راه های درمان تیروئید شامل موارد زیر هستند.
۱- قرص کم کاری تیروئید
قرص های لووتیروکسین برای درمان کم کاری تیروئید تجویز می شوند و میزان مصرف آنها توسط پزشک با توجه به علائم و شدت بیماری تعیین می شود. با مصرف این قرص در دوزهای گوناگون درمان شما شروع می شود و زمانی که به دوز موثر برسید، تیروئید شما کارکرد طبیعی و قبلی خود را به دست می آورد.
۲- درمان کم کاری تیروئید با طب سنتی
کم کاری تیروئید زمانی رخ می دهد که هورمون های تیروئیدی به اندازه کافی در بدن شما ساخته نشوند در این حالت طبیعی سنتی بر این باور است که طبع بدن شما سرد شده است و بلغم و سردی بر بدن شما غلبه یافته است. در طب سنتی برای درمان کم کاری تیروئید از روش های گوناگونی استفاده می شود.
یکی از روش های درمانی در طب سنتی برای کم کاری تیروئید، ماساژ گردن شخص با روغن های مخصوصی مثل روغن بادام است این کار جلوی بلغم و سردی بدن را می گیرد. همچنین رژیم غذایی خاصی برای بهبود و درمان غده تیروئید توسط طب سنتی در نظر گرفته می شود مثلا مصرف بعضی از مواد غذایی توصیه می شود و از مصرف بعضی دیگر از مواد غذایی پرهیز می شود.
جمع بندی
کم کاری تیروئید یکی از اختلالات شایع غدد است که ممکن است افراد زیادی به آن مبتلا شوند. این اختلال زمانی به وجود می آید که غده تیروئید نتواند به اندازه کافی هورمون تیروئیدی ترشح کند در نتیجه متابولیسم بدن کاهش پیدا می کند و علائمی در بدن رخ می دهد. اگر علائم اولیه کم کاری تیروئید مانند خستگی، افزایش وزن، نازک شدن موها و … را در خود مشاهده کردید هرچه سریعتر به متخصص غدد مراجعه کنید تا به موقع بیماری شما تشخیص داده شود و هرچه سریعتر درمان شما آغاز شود.
